Πριν 2 μήνες ο Πολ Τόμσεν, δηλαδή ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην τρόικα, παραδέχτηκε εμμέσως ότι το Ταμείο είχε θέσει λάθος προτεραιότητες στην περίπτωση της Ελλάδας, σύμφωνα με την Ελευθεροτυπία (16/9/2010) Ο κ. Τόμσεν, που συνόδευσε τον υπουργό Οικονομικών στην περιοδεία του στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, μιλώντας σε θεσμικούς επενδυτές του Λονδίνου, ιεράρχησε στις προτεραιότητες του ΔΝΤ, όχι τόσο τη σχολαστική μείωση του ελλείμματος και του χρέους, αλλά κυρίως τις μεταρρυθμίσεις, με τις οποίες εν τέλει άλλαξε άρδην ο εργασιακός και ασφαλιστικός χάρτης της χώρας. Παραδέχτηκε μάλιστα ότι «το πραγματικό πρόβλημα της Ελλάδας δεν ήταν τόσο το δημόσιο χρέος αλλά οι διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας».
Από την μεριά του έχει δίκιο. Το κυρίως ζητούμενο ευθύς εξαρχής δεν ήταν η αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους, αλλά η υποθήκευση της χώρας προς όφελος των δανειστών. Ο κ. Τόμσεν, όπως και οι υπόλοιποι εκπρόσωποι της τρόικας, γνωρίζουν πολύ καλά ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας είναι αδύνατον να εξυπηρετηθεί. Είναι υπόθεση απλών μαθηματικών. Όσο περισσότερο διογκώνεται, τόσο πιο δύσκολα η χώρα θα βρίσκει δάνεια για να αποπληρώνει τα παλιά. Είναι τόσο απλό.
Σήμερα όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν ότι το μνημόνιο «απέτυχε», ότι ο λογαριασμός του μνημονίου δεν βγαίνει και άλλα παρόμοια. Η αλήθεια είναι ότι το μνημόνιο δεν είχε σχεδιαστεί ποτέ για να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους του. Ούτε στόχος του ήταν η ανάταξη με κάποιον τρόπο της ελληνικής οικονομίας. Βασικός στόχος ήταν η συντριβή των αντιστάσεων του ελληνικού λαού ώστε να περάσουν οι «διαρθρωτικές αλλαγές», στις οποίες αναφέρθηκε ο κ. Τόμσεν. Αυτές ήταν εξαρχής το ζητούμενο. Πρόκειται για μια συνηθισμένη τακτική στις διεθνείς χρηματαγορές που αποκαλείται μετατροπή του χρέους σε εμπράγματες αξίες (conversion ofdebt into equity). Είναι η προσπάθεια των δανειστών να καλύψουν το χρέος που δεν μπορεί να πληρωθεί με εμπράγματες αξίες και περιουσιακά στοιχεία. Η μετατροπή αυτή γίνεται συνήθως με τρεις τρόπους: 1) Εξασφάλιση του χρέους με δημόσια περιουσία. 2) Εξασφάλιση του χρέους με ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία. 3) Εξασφάλιση του χρέους με αναδιάρθρωση.
Ποια είναι η ουσία όλων αυτών; Η εκποίηση της χώρας στο σύνολό της, χωρίς καν να ανακουφιστεί από το δημόσιο χρέος έστω και λίγο. Η δανειακή σύμβαση και το μνημόνιο – το οποίο αποτελεί παράρτημα της δανειακής – εξασφαλίζουν ότι ολόκληρη η χώρα τίθεται στη διάθεση των δανειστών και της τρόικας. Όχι μόνο η δημόσια περιουσία, αλλά και το εθνικό έδαφος, όπως και τα ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία. Μην ξεχνάμε ότι η καλή εκτέλεση της δανειακής σύμβασης εξαρτάται από την προσαρμογή μισθών και συντάξεων, αγοράς εργασίας και δημοσιονομικής κατάστασης. Εξαρτάται επίσης και από την κάλυψη των εγχώριων τραπεζών, για τις οποίες προβλέπεται αρχικά να χορηγηθούν τα 10 από τα 110 δις ευρώ που προβλέπει η δανειακή σύμβαση. Όλα αυτά σημαίνουν ότι έχει υποθηκευτεί στους δανειστές το σύνολο των οικονομικών πόρων της χώρας δημόσιων και ιδιωτικών. Έτσι αν διακινδυνεύσουν οι τράπεζες ή η πορεία εξόφλησης των δανείων, οι δανειστές έχουν κάθε λόγο να απαιτήσουν τη παραπέρα δήμευση του λαϊκού εισοδήματος, ακόμη και τη δέσμευση των λαϊκών καταθέσεων. Μην ξεχνάμε ότι η Αργεντινή το 2001, όταν αναγκάστηκε από το ΔΝΤ να δεσμεύσει τις τραπεζικές καταθέσεις των ιδιωτών, ήταν ενταγμένη στο ίδιο πρόγραμμα χρηματοδότησης με την Ελλάδα. Μόνο που η Ελλάδα έχει επιπλέον υπογράψει τη δανειακή σύμβαση και λόγω του ευρώ δεν ελέγχει καθόλου την οικονομία της.
Βασικός μοχλός της εκποίησης της χώρας είναι η γενική ιδιωτικοποίηση του κράτους. Πράγμα που δεν σημαίνει μόνο τις γνωστές από παλιά αποκρατικοποιήσεις, αλλά την κατάργηση κάθε έννοιας δημόσιου αγαθού και δημόσιας υπηρεσίας. Το κράτος θα πρέπει να εκχωρήσει το σύνολο των υπηρεσιών γενικού οικονομικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος σε ιδιώτες και επιχειρηματικά συμφέροντα. Μόνο οι ένοπλες δυνάμεις, οι δυνάμεις καταστολής και ορισμένοι θύλακες δημόσιας διοίκησης θα παραμείνουν υπό τον άμεσο έλεγχο του κράτους. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν σοβαρές αλλαγές και στον τρόπο λειτουργίας αυτών των μηχανισμών. Για παράδειγμα γίνονται ήδη διαπραγματεύσεις με ιδιωτικές εταιρείες από τη Γερμανία, τη Γαλλία κ.ά. μισθοφορικών υπηρεσιών, security και υποστήριξης ενόπλων δυνάμεων, να αναλάβουν την φύλαξη εγκαταστάσεων, συνοριακών γραμμών και επιλεγμένων «στόχων». Κάτι που ήδη συμβαίνει με σχεδόν όλους τους στρατούς του ΝΑΤΟ.
Του Δημήτρη Καζάκη
