Αναλαμβάνει ρόλο ρυθμιστή στις ευρωπαϊκές οικονομίες
Ο ρόλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μεταβάλλεται. Η θεώρησή του ως το έσχατο καταφύγιο δανεισμού αποτελεί πια παρελθόν. Μέσα στα πλαίσια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και με αφορμή την κρίση χρέους που αντιμετωπίζουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, το ΔΝΤ διαδραματίζει πλέον ενεργό ρόλο στις οικονομίες αρκετών χωρών, ανάμεσά τους και η δική μας και αποτελεί ξεχωριστό πόλο στην παγκόσμια αγορά.
Η κορύφωση του ρόλου του ΔΝΤ στην παγκόσμια οικονομία δεν αποτελεί τάση προτίμησης των χωρών με δημοσιονομικά προβλήματα να στραφούν σ' αυτό. Κρύβει παρασκήνιο. Το Νοέμβριο του 2008 στη σύνοδο των είκοσι πλουσιότερων χωρών του κόσμου στη Σεούλ αποφασίστηκε η πρώτη... γιγάντωση του ρόλου του ΔΝΤ με τις χώρες που βρέθηκαν στην σύσκεψη να συνεισφέρουν στο κεφάλαιο του Ταμείου. “Ο σκοπός αυτής της ενίσχυσης ήταν να δοθεί επιπλέον ρευστότητα 250 δις δολαρίων στο Ταμείο ώστε να διασφαλίσει την παγκόσμια ασφάλεια σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τις δανειακές υποχρεώσεις των χωρών ανά τον πλανήτη”, δήλωνε τότε περιχαρής ο Reza Moghadam, μέλος του ΔΝΤ και υπεύθυνος της νέας στρατηγικής.
Η σύνοδος της G20 διεξήχθη την επόμενη χρονιά στο Λονδίνο. Εκεί επήλθε η επιδιωκόμενη περαιτέρω ενίσχυση του ταμείου αλλά, κυρίως, υπήρξε μια σαφής τοποθέτηση αναφορικά με τον (νέο) στόχο του. Το ΔΝΤ ανακηρύχθηκε ως “το ανάχωμα για την αποτροπή των δημοσιονομικών εκτραχύνσεων μιας χώρας όπου η ισορροπία εσόδων – εξόδων θα καταργούνταν και εκείνη θα οδηγούνταν σε αδιέξοδο”.
Το ΔΝΤ δεν άργησε να υπερασπιστεί το νέο ρόλο του. Πλήθος χωρών της κεντρικής και κυρίως ανατολικής Ευρώπης με ασθενικούς ρυθμούς ανάπτυξης και μικρούς αριθμούς ΑΕΠ συνέτρεξαν για να λάβουν τη βοήθειά του. Η Λετονία σύναψε δάνειο ύψους 10,5 δις δολαρίων, η Ουγγαρία δανείστηκε 24 δις δολάρια και η Ρουμανία 26, ενώ το ΔΝΤ δάνειζε ήδη από το 2002 την Τουρκία με εξάμηνες δόσεις.
Η συνέχεια είναι γνωστή. Ο μεγαλύτερος σε έκταση δανεισμός που εγγυήθηκε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ήταν αυτός της Ελλάδας, με τη συμβολή και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έφτασε τα 110 εκατομμύρια ευρώ.
Αφενός ήταν η πρώτη φορά που το ΔΝΤ δεν δάνεισε σε δολάρια, αφετέρου η σύμπραξη με την Ευρωπαϊκή Ένωση το ώθησε στη διαμόρφωση οικονομικής πολιτικής στην Ελλάδα αλλά και στην συνεργασία με την Ε.Ε. για την προώθηση μέτρων αποτροπής κρίσης χρέους και σε άλλες χώρες της “επικίνδυνης ζώνης” της ευρωζώνης, όπως είναι η Ιρλανδία και η Πορτογαλία κατά πρώτο λόγο και η Ισπανία κατά δεύτερο.
Ο Ousmene Mandeng, πρώην στέλεχος του ΔΝΤ, τόνισε: “Ο ρόλος του ΔΝΤ έχει αλλάξει. Από το 1990 έως και το 2002, έγινε γνωστό δανείζοντας μεγάλες σε έκταση χώρες, όπως τη Βραζιλία, την Τουρκία και τη Νότια Κορέα. Τώρα έχουμε να κάνουμε με ένα ΔΝΤ που συνδιαλέγεται περισσότερο με την Ευρώπη. Αν αναλογιστούμε τις συστημικές αλλαγές που επέφερε η παγκόσμια κρίση, αυτό είναι λογικό και το βλέπει ο καθένας”.
Κώστας Βορίλας
www.bankingnews.gr
