Πέντε κρίσιμες δεκαετίες για τη βρεφική διατροφή, 1900–1950. Η περίπτωση της Ελλάδας
Στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα διαπιστώνεται, μέσα από τη μελέτη πηγών της εποχής, ότι συνέβησαν σημαντικές αλλαγές σε σχέση με τις πρακτικές σίτισης των βρεφών στην Ελλάδα, όπως η εισαγωγή της χρήσης των υποκατάστατων του μητρικού γάλακτος.
Η υιοθέτηση των υποκατάστατων του μητρικού γάλακτος από τις μητέρες διευκολύνθηκε από κοινωνικές αλλαγές. Η εσωτερική μετανάστευση, μαζί με την υποδοχή των προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής,, αύξησε τον πληθυσμό των αστικών κέντρων της χώρας. Η συμβολή της εργασίας των γυναικών αυξήθηκε και συνέβαλε σημαντικά στη βιοτεχνική και τη βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας και στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων.
Η εύκολη πρόσβαση στα διάφορα υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος που κυκλοφορούσαν στο εμπόριο, όσο και η εξάπλωση νοσημάτων, συνέβαλαν στον περιορισμό του θηλασμού μέσω τροφού.
Η χρήση των υποκατάστατων φαίνεται ότι υιοθετήθηκε πρώτα από τις αστές, που ακολούθησαν την προτροπή των ειδικών για «αντικατάσταση του απογευματινού γεύματος, για να ασχοληθεί η γυναίκα με τις κοινωνικές της υποχρεώσεις», ήδη από το 2ο μήνα της ζωής του βρέφους τους. Οι νέες πρακτικές διαδόθηκαν στη συνέχεια και στις γυναίκες της εργατικής τάξης, αναπόφευκτα έως ένα βαθμό, καθώς οι υπάρχοντες θεσμοί για την προστασία της μητρότητας, που θα συνέβαλαν στη διατήρηση του μητρικού θηλασμού, ήταν ανεπαρκείς. Στις αγροτικές περιοχές, οι αλλαγές στη σίτιση των βρεφών ήρθαν αργότερα. Εκεί, κατά την περίοδο του μεσοπολέμου, η διατροφή των βρεφών βασιζόταν ακόμη στον παρατεινόμενο μητρικό θηλασμό, γεγονός που συνάδει με τη χαμηλότερη βρεφική θνησιμότητα.
Συμπερασματικά, ο πολιτισμός του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού πέρασε κρίση, με αποτέλεσμα να υποβαθμιστεί τελικά σε μια εν πολλοίς «ξεχασμένη» παράδοση. Οι αλλαγές που ξεκίνησαν την περίοδο αυτή ολοκληρώθηκαν αργότερα και άλλαξαν ριζικά το τοπίο της βρεφικής διατροφής και στην Ελλάδα.
Μονάδα Προαγωγής Μητρικού Θηλασμού στην Ελλάδα.
Για μητέρες, αλλά και φορείς υγείας, τηλ.: 210 - 64 62 782
Επικοινωνήστε με το Σύλλογο «Οι φίλοι του Μητρικού Θηλασμού»
ώρες 17:00-19:00, Τρίτη-Τετάρτη-Πέμπτη στο τηλέφωνο: 210 600 6196
Email: autd1@ath.forthnet.gr - για πληροφορίες εκπαίδευσης.
Μάθετε περισσότερα για το Μητρικό Θηλασμό και από το Διαδίκτυο:
UNICEF www.unicef.org/nutrition/index_breastfeeding.html
και επίσης www.unicef.org/ffl/04/Οδηγίες UNICEF/WHO για τα Νοσοκομεία Φιλικά προς τα Βρέφη:
http://www.unicef.gr/reports/BFHI-section4-GR.doc
World Alliance for Breastfeeding Action www.waba.org.my
Η επίσημη ιστοσελίδα της WABA με πληροφόρηση για τις
εκστρατείες προώθησης του μητρικού θηλασμού.
International Baby Food Action Network www.ibfan.org
Σταθερός σύμμαχος στις προσπάθειες για τη σωστή διατροφή των βρεφών διεθνώς.
La Leche League International www.lalecheleague.org
Χρήσιμες πληροφορίες σε πολλές πρακτικές απόψεις του μητρικού θηλασμού.International Lactation Consultant Association www.ilca.org
Παγκόσμιο δίκτυο επαγγελματιών του μητρικού θηλασμού.
Academy of Breastfeeding Medicine www.bfmed.org
Παγκόσμιος συνασπισμός ιατρών αφιερωμένος στην προώθηση του μητρικού θηλασμού.
Linkages Project www.linkagesproject.org
Παγκόσμιο πρόγραμμα για τη βελτίωση της διατροφής των βρεφών και των μικρών παιδιών.